Is een heldere, krachtige stem brutaal?

november 15, 2014

Voor de groep staat een student: een bijzondere verschijning, extravagant gekleed, uitgesproken in de manier waarop zijn haar zit, een stevig postuur. We kennen hem als een leuke, authentieke persoonlijkheid.
Als hij zijn tekst spreekt, gebeurt er iets wat ik niet verwacht. Hij klinkt timide, bijna verlegen. Veel te zacht, voor het leslokaal. Zo’n stem verwacht je bij een klein, introvert iemand. Niet bij hem! Vreemd omdat in de oefeningen een enorme stem te horen was.

Als ik hem uitdaag zijn stem meer te laten klinken, stuiten we op verzet: Ja, maar mag dat wel?  Op mijn vorige school (in België) moesten we juist zo klinken. Hij doet het voor en laat zijn stem nog wat zachter en zwoeler klinken. We moeten een beetje lachen, dat zou heel geschikt zijn voor een late night radio uitzending met melancholische liefdesgedichten. Maar in ons lokaal klinkt het zo bescheiden dat we de aandacht heel snel kwijt zijn en niet meer naar hem zullen luisteren.

Als we dat tegen hem zeggen, komt de aap uit de mouw: Ja, maar jullie (Nederlanders) praten allemaal zo hard en iedereen roept maar meteen wat hij denkt. In zijn oren zijn de Nederlanders luidruchtig aanwezig. Je zegt alleen iets als de docent je dat vraagt. En je zegt U tegen de docent. Hier roept iedereen de hele tijd door elkaar. Dat herken ik. Ieder schooljaar duurt het een tijdje voordat de nieuwe Belgische eerstejaars zich in het Nederlandse vocale geweld durven mengen.

Vind jij een heldere krachtige stem brutaal?  vraag ik hem. Ja, eigenlijk wel zegt hij. Vind jij dat jouw klasgenoten brutaal klinken als ze de de tekst voluit spreken? Nee, beaamt hij.  Dan vraag ik aan de groep of ze vinden dat hij brutaal klinkt. Neeeee roepen ze in koor, juist mooi! Geloof jij dat?  vraag ik. Schoorvoetend zegt hij wat weifelend Mmmjaaa.
Maar in zijn eigen oor is dat nog lang geen gelopen race. Hij is gewend aan zijn zachte stem, dat is onderdeel van zijn identiteit. En zo maar anders klinken is doodeng. Want als je je eigen stem dan hoort, lijk je opeens zo maar een brutale Nederlander.